Lịch sử Nga đã trải qua nhiều giai đoạn quan trọng và biến động trong suốt hàng ngàn năm. Dưới đây là một tóm tắt ngắn gọn về lịch sử Nga:
1. Thời kỳ tiền lịch Nga (Khoảng từ thế kỷ IX đến thế kỷ III trước Công nguyên): Khu vực ngày nay của Nga đã có các nền văn hóa và thổ dân. Thành lập các quốc gia nhỏ và khu vực chủ quyền độc lập.
2. Kievan Rus' (Khoảng từ thế kỷ IX đến thế kỷ XIII): Kievan Rus' được thành lập, là một đế chế lớn tại khu vực Nga và Ukraina hiện nay. Thành phố Kiev nằm ở trung tâm của đế chế này.
3. Thời kỳ Mông Cổ xâm lược (Thế kỷ XIII): Mông Cổ xâm lược và chiếm đóng Kievan Rus', đánh dấu sự thống trị của họ trong thời gian dài tại Nga.
4. Công quốc Moskva (Thế kỷ XIV - XV): Công quốc Moskva (hoặc Muscovy) phát triển mạnh mẽ dưới sự lãnh đạo của các vị vua Moskva. Đây là giai đoạn đầu tiên của sự thống nhất của các vùng lãnh thổ Nga.
5. Lớp quý tộc Romanov (Thế kỷ XVII - XX): Gia đình Romanov đã lên ngôi sau cuộc bất ổn và khủng bố chính trị. Các vị hoàng đế Nga, như Peter I (Peter Đại đế tên đầy đủ là Pyotr Alekseyevich Romanov) và Catherine II (Catherine Đại đế), đã thúc đẩy quá trình hiện đại hóa và mở cửa Nga ra thế giới.
Dưới triều đại của Hoàng đế Alexander I (Tên đầy đủ là Alexander Pavlovich Romanov) trị vị từ năm 1801 đến năm 1825 đã diễn ra trận chiến nổi tiếng giữa Nga và quân Pháp của Napoleon Bonaparte là "Trận Borodino" vào ngày 5 tháng 9 năm 1812. Trận Borodino diễn ra gần thị trấn Borodino, cách Moscow khoảng 120 kilômét (75 dặm). Quân đội Nga đã giữ được Moscow. Trận Borodino đánh dấu sự khởi đầu cho cuộc rút lui của quân đội Napoleon khỏi Nga.
Vị hoàng đế cuối cùng của nước Nga là Nicholas II ( tên đầy đủ Nikolai Alexandrovich Romanov) đã tham gia chiến tranh thế giới lần thứ 1 vào tháng 8 năm 1914 khi tuyên chiến chống lại Đế quốc Đức và các đồng minh của Đức. Nước Nga đã tham gia vào các mặt trận ở phía Đông của cuộc chiến, tấn công vào Đế quốc Đức ở Phổ và chiến đấu ở phía Thổ Nhĩ Kỳ và Áo-Hung.
6. Cách mạng Nga (1917): Cách mạng Nga năm 1917 lật đổ chế độ hoàng gia và lập nên Nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết.
Nước Nga tham gia vào Chiến tranh thế giới lần thứ hai vào ngày 22 tháng 6 năm 1941 khi Đức Quốc xã tấn công Liên Xô bằng chiến dịch Barbarossa. Trước đó, vào ngày 23 tháng 8 năm 1939, Nga đã ký Hiệp ước Molotov-Ribbentrop với Đức Quốc xã, một hiệp ước không xâm chiếm và chia sẻ lãnh thổ và ảnh hưởng giữa Đức và Liên Xô. Tuy nhiên, Đức Quốc xã không tuân theo hiệp ước này và tấn công Liên Xô, khiến Nga phải tham gia vào Thế chiến II bên phía Liên minh Đồng minh.
Ngày 21/4/1945 quân Nga đã tiến vào Berlin, ngày 8/5/1945 quân Đức đã tuyên bố đầu hàng và thế giới đã lấy ngày 8/5 là ngày chiến thắng Phát Xít
Tổng số người Nga đã thiệt mạng trong chiến tranh thế giới lần thứ 2 vào khoảng 26-27 triệu người, là một trong những tỷ lệ tử vong lớn nhất của bất kỳ quốc gia nào tham gia chiến tranh này.
7. Liên Xô và Chiến tranh Lạnh (1945 - 1991): Liên Xô, sau Chiến tranh thế giới lần thứ hai, trở thành một trong hai siêu cường thế giới trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, đối đầu với Hoa Kỳ. Liên Xô tan rã vào năm 1991.
8. Nga hiện đại (Từ năm 1991 đến nay): Nga đã trải qua nhiều biến động kinh tế và chính trị kể từ khi Liên Xô tan rã. Nước này chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường và trải qua sự lãnh đạo của các tổng thống như Boris Yeltsin và Vladimir Putin.
Ngày 27/2/2014 Nga đưa quân vào bán đảo Krym, thành lập chính phủ thân Nga, tuyên bố độc lập vào 16/3/2014. Sau đó tổ chức trưng cầu dân ý sáp nhập vào Nga. Ngày 18/3/2014 Nga chính thức sáp nhập Krym vào Nga.
Ngày 24/2/2022 Nga tấn công Ucraina với tên gọi chiến dịch quân sự đặc biệt.
Ngày 30/9/2022 Nga sáp nhập 4 vùng Kherson, Zaporizhzhia ở miền nam và Donetsk, Lugansk ở miên đông Ucraina vào Nga.
Tóm lại, lịch sử Nga là một hành trình phức tạp của sự thay đổi, từ một loạt các chế độ quyền lực và thống trị cho đến hiện đại hóa và cách mạng xã hội. Nó đã có tác động lớn đến cả nội địa Nga và sự biến đổi trong cánh quốc tế.
Điện Kremlin tại Quảng Trường Đỏ thủ đô Moscow Nga