Hanoi Etoco © Since 2001 - Chất lượng tạo nên giá trị !
Lịch sử La Mã là một trong những giai đoạn quan trọng của nền văn minh phương Tây, kéo dài từ khoảng thế kỷ 8 trước Công nguyên (TCN) đến thế kỷ 5 sau Công nguyên (SCN). Tuy nhiên, để hiểu rõ hơn về lịch sử La Mã, chúng ta cần phải xem xét cả hai giai đoạn chính: Cộng hòa La Mã và Đế chế La Mã.
Thành lập vào năm 509 TCN sau khi quân đội dưới sự lãnh đạo của Lucius Junius Brutus lật đổ vua Tarquinius Superbus. Cộng hòa La Mã phát triển mạnh mẽ thông qua hệ thống chính trị đặc biệt với senatus (thượng nghị viện) và comitia (đại hội dân chủ). Trong giai đoạn này, La Mã chiếm lĩnh bán đảo Ý, đánh bại Carthage trong Chiến tranh Punic đầu tiên và thứ hai (264 - 146 TCN), mở rộng lãnh thổ qua Hy Lạp và khu vực Địa Trung Hải. Julius Caesar trở thành nhân vật quan trọng khi chấm dứt thời kỳ Cộng hòa và thiết lập chế độ độc tài.
Cộng hòa La Mã chủ yếu tập trung ở bán đảo Ý. Trong quá trình mở rộng, La Mã đã chinh phục và kiểm soát nhiều vùng lãnh thổ trong nước, đặc biệt là sau Chiến tranh Punic thứ hai khi Carthage bị đánh bại. Sau đó La Mã đã mở rộng quy mô lãnh thổ của mình đến các vùng xung quanh Địa Trung Hải, bao gồm các khu vực như Sicily, Sardinia, Corsica, phần lớn quần đảo Balearic, và các thành phố ở phía nam Pháp và bắc Tunisia.
1. Năm 49 TCN, sau khi quân của Julius Caesar vượt sông Rubicon, một biên giới quan trọng giữa Italia và La Mã, Caesar đưa nói "Alea iacta est" (Xúc xắc đã ném) và bắt đầu cuộc chiến tranh nội chiến với Pompey.
2. Tháng 7 năm 48 TCN, trong trận Pharsalus, Caesar đánh bại Pompey và thiết lập sự ảnh hưởng chính thức của mình trên Đế chế La Mã.
3. Tháng 4 năm 46 TCN, Caesar đưa ra bản luật Lex Julia de Caesaris để tăng cường quyền lực và kiểm soát. Ông được bổ nhiệm làm Thiên tử, một chức vụ với quyền lực vô song và không có thời hạn.
4. Tháng 2 năm 44 TCN, Julius Caesar tự đưa mình lên chức vụ Thiên tử vĩnh viễn.
Sự kiện ám sát Julius Caesar
Sự kiện ám sát Julius Caesả là một trong những sự kiện quan trọng nhất trong lịch sử Đế chế La Mã và đã có tác động lớn đến sự phát triển của nền chính trị La Mã. Ám sát diễn ra vào ngày 15 tháng 3 năm 44 TCN tại Nhà hát Pompey ở Rome.
1. Nguyên nhân: Julius Caesar đã giữ chức vụ Thiên tử (Dictator perpetuo) và mở rộng quyền lực của mình một cách đáng kể, khiến nhiều nhóm quyền lực La Mã lo lắng về sự mất kiểm soát. Nhiều người cảm thấy rằng ông đang cố gắng thiết lập một chế độ độc tài và làm mất đi hệ thống Cộng hòa.
2. Nhóm Ám Sát Caesar bao gồm nhiều quan chức nổi tiếng, như Marcus Junius Brutus, Gaius Cassius Longinus và các thành viên khác của Senatus (Thượng nghị viện La Mã). Brutus, một trong những người đứng đầu cuộc ám sát, thậm chí được coi là con trai nuôi của Caesar.
3. Thực Hiện Ám Sát. Vào buổi tối ngày 15 tháng 3, Caesar được mời đến Nhà hát Pompey để tham gia một buổi hội nghị. Khi ông đứng trên bục phát biểu, nhóm này tấn công và đâm chết Caesar với nhiều nhát dao. Trong lúc này, theo truyền thống, Brutus cũng thực hiện một nhát dao, được cho là "nhát dao của sự công bằng".
4. Hậu Quả cuộc ám sát đã đánh dấu sự kết thúc của thời kỳ Cộng hòa La Mã và khởi đầu cho cuộc chiến nội chiến thứ hai giữa các lực lượng La Mã. Sau cái chết của Caesar, Rome trở nên hỗn loạn và cuộc chiến nội chiến nổ ra giữa phe của Octavian (người sau này trở thành Augustus), Marcus Antonius và Lepidus (ba người đã hình thành Liên minh Triumviri). Cuộc chiến này cuối cùng dẫn đến sự thống nhất và thành lập Đế chế La Mã.
Mối quan hệ giữa Nữ hoàng Cleopatra VII của Ai Cập và Julius Caesar, Hoàng đế La Mã, không chỉ mang tính chính trị mà còn có yếu tố tình cảm cá nhân
1. Cleopatra và Caesar gặp nhau lần đầu tiên khi Caesar tới Ai Cập vào năm 48 TCN, sau khi ông chiến thắng Pompey trong cuộc chiến Pharsalus và đến Ai Cập để giải quyết các vấn đề liên quan đến triều đình Ai Cập.
2. Cleopatra tham gia vào mối quan hệ với Caesar để bảo vệ lợi ích của Ai Cập trước những thách thức và xâm lược của các phe phái đối địch bên trong và bên ngoài nước.
3. Cleopatra và Caesar có một con trai chung tên là Ptolemy XV Philopator Philometor Caesar, được biết đến với cái tên thân mật là Caesarion, tức "Con của Caesar."
4. Sau khi Caesar đánh bại Pompey và củng cố quyền lực tại La Mã, Cleopatra và Caesar trở về Rome cùng nhau. Mối quan hệ giữa họ tăng cường vị thế chính trị của Cleopatra tại Ai Cập.
5. Caesar đã sử dụng quyền lực của mình để đặt Cleopatra làm nữ hoàng của Ai Cập, chấm dứt cuộc nội chiến và giữ cho Cleopatra là một đồng minh chính trị mạnh mẽ.
6. Sau cái chết của Caesar, Cleopatra rời Rome và trở về Ai Cập.
Sự lên ngôi của Augustus Caesar (27 TCN) đánh dấu sự thành lập Đế chế La Mã, một thời kỳ đầy ảnh hưởng và quyền lực. Đến thế kỷ 2 SCN, đế chế đã đạt đến đỉnh cao của sức mạnh với các hoàng đế như Trajan và Hadrian mở rộng biên giới và xây dựng các công trình nổi tiếng như Colosseum và đường bộ La Mã. Tuy nhiên, thời kỳ suy thoái bắt đầu với sự xâm lược của các bộ tộc Barbarian và các vấn đề nội bộ như chia rẽ tôn giáo. Vào năm 476 SCN, Odoacer, một quan Roman chủng tộc Germain, lật đổ Hoàng đế Romulus Augustulus, đánh dấu sự kết thúc chính thức của Đế chế La Mã.
Đế chế La Mã đã mở rộng lãnh thổ của mình qua nhiều phần của châu Âu, bao gồm phần lớn Bán đảo Iberia (nay là Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha), Pháp, Anh, Bỉ, Hà Lan và các phần của Đức và Thụy Sĩ. Sau đó tiếp tục mở rộng ra một số vùng ở bắc châu Phi và một số vùng ở châu Á như phần lớn của Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay.
Lịch sử La Mã đã để lại nhiều kiến trúc ấn tượng và đẹp mắt, phản ánh sự phồn thịnh văn hóa và quyền lực của đế chế. Dưới đây là một số kiến trúc nổi bật của Đế chế La Mã:
1. Colosseum (Colosseo): Nằm ở trung tâm thành phố Rome, Colosseum là một trong những biểu tượng nổi bật nhất của La Mã. Được xây dựng vào khoảng năm 70-80 sau Công nguyên, đây là một đấu trường lớn có thể chứa hơn 50,000 khán giả và được sử dụng cho các sự kiện gladiator và các trận đấu giữa động vật.
2. Pantheon: Pantheon là một trong những công trình kiến trúc độc đáo và đẹp nhất của La Mã. Xây dựng vào khoảng năm 125 sau Công nguyên, Pantheon được thiết kế để tôn vinh tất cả các vị thần La Mã. Mặt trước có một cổng lớn và bên trong có mái tròn với một lỗ ở giữa (oculus) để chiếu sáng tự nhiên.
3. Diocletian's Palace (Cung điện Diocletian): Nằm ở thành phố Split, Croatia ngày nay, cung điện này được xây dựng cho Hoàng đế Diocletian vào cuối thế kỷ 3 và là một trong những ví dụ tốt nhất về kiến trúc La Mã đối với cung điện hoàng gia.
4. Roman Forum (Di tích Diễn đàn La Mã): Là trung tâm chính trị, thương mại và tôn giáo của La Mã cổ đại, Diễn đàn La Mã có nhiều di tích kiến trúc quan trọng như Đền Julius Caesar, Cổng Arches, và Bảo tàng Capitoline.
5. Trajan's Column (Cột Trajan): Xây dựng để kỷ niệm chiến thắng của Hoàng đế Trajan trong cuộc chiến tranh Dacian, cột Trajan là một cột kiến trúc độc đáo, với một bức tượng của Hoàng đế Trajan ở đỉnh và một dải friso dài chạy xung quanh nó, miêu tả chiến dịch quân sự.
6. Aqueducts (Hệ thống cầu nước): La Mã xây dựng một loạt các hệ thống cầu nước để cung cấp nước cho thành phố. Các cấu trúc này, như Aqueduct Park ở Rome, là một kỹ thuật kiến trúc đáng kinh ngạc.
Các kiến trúc này không chỉ là biểu tượng của sức mạnh và thịnh vượng của Đế chế La Mã mà còn là những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, góp phần tạo nên di sản văn hóa của nền văn minh La Mã.
1. Julius Caesar 100 - 44 TCN: Là một nhà quân sự, chính trị gia và tác giả nổi tiếng, Julius Caesar đã chơi một vai trò quan trọng trong việc chấm dứt thời kỳ Cộng hòa La Mã và thiết lập chế độ độc tài.
2. Augustus Caesar (Octavian) 63 TCN - 14 SCN: Là người lãnh đạo đầu tiên của Đế chế La Mã, Augustus Caesar đã giữ chức vụ Hoàng đế từ năm 27 TCN đến 14 SCN và đánh dấu sự bắt đầu của thời kỳ Đế chế La Mã.
3. Trajan 53 - 117: Được coi là một trong những hoàng đế xuất sắc nhất của Đế chế La Mã, Trajan đã mở rộng lãnh thổ của đế chế đến mức cao điểm và xây dựng nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng.
4. Hadrian 76 - 138: làm hoàng đế từ 117-138 SCN. Hadrian được biết đến với việc xây dựng Đường bức tường Hadrian và thúc đẩy sự ổn định nội bộ.
5. Marcus Aurelius 121 - 180: Là một trong những hoàng đế tri thức và triết học, Marcus Aurelius đã làm hoàng đế từ năm 161 đến 180 SCN và là tác giả của tác phẩm triết học "Tư duy của Hoàng đế."
Các hoàng đế này đã có ảnh hưởng sâu sắc đến lịch sử và phát triển của Đế chế La Mã, mỗi người mang đến một giai đoạn lịch sử và đặc điểm riêng biệt cho đế chế.
Đấu trường La Mã, di tích La Mã cổ đại nổi tiếng nhất thế giới